Tsata
– bo taka jest właśnie nazwa przypominająca półksiężyc na krzyżu prawosławnym i jest symbolem Pana Jezusa Chrystusa Króla i
Arcykapłana. Umieszczenie pod krzyżem Tsaty na kopule katedry przypomina chrześcijanom,
że świątynia ta należy do Króla królów i Pana panów. Tsata jako element kościelny,
symbolizuje porządek Królestwa i najwyższego kapłaństwa.
Tsata
(Półksiężyc) na krzyżu prawosławnym nie ma nic wspólnego z islamem ani jakimś
zwycięstwem nad muzułmanami. Tsate umieszczano na świątyniach już od III wieku
a wiemy, że Islam pojawił się dopiero ok 600 lat po Chrystusie. Tsata była
znakiem państwowym Bizancjum - w chrześcijańskim Bizancjum symbolizowała władzę
królewską. Na Rusi po raz pierwszy spotykamy ten symbol na wizerunku księcia
kijowskiego Jarosława Izjasławicza w „Kronikarzu Królewskim” z XVI wieku jako
symbol godności wielkiego księcia.
Ponadto
w tradycji patrystycznej istnieją inne znaczenia (półksiężyca) Tsaty na krzyżu
prawosławnym.
Na przykład:
kolebka betlejemska, która
przyjęła Dzieciątko Jezus,
kielich eucharystyczny zawierający
ciało Chrystusa,
kotwica
Łódź Piotrowa
chrzcielnica
Dlatego
Bóg, pragnąc okazać ponad wszelką miarę dziedzicom obietnicy niezmienność swego
postanowienia, wzmocnił je przysięgą, abyśmy przez dwie rzeczy niezmienne, co
do których niemożliwe jest, by skłamał Bóg, mieli trwałą pociechę, my,
którzyśmy się uciekli do uchwycenia zaofiarowanej nadziei. Trzymajmy się jej
jako bezpiecznej i silnej kotwicy
duszy, kotwicy, która przenika poza zasłonę, gdzie Jezus poprzednik
wszedł za nas, stawszy się arcykapłanem na wieki na wzór Melchizedeka8. (Hebr
6,17-20)
